Projekt „Nad rzeką czasu”

jest programem edukacji kulturalnej i społecznej dzieci, młodzieży i osób po 50 roku życia zagrożonych wykluczeniem społecznym, z przyczyn społecznych i ekonomicznych.
Myślą przewodnią projektu jest próba zrozumienia otaczającej nas rzeczywistości przez pryzmat
przeszłości oraz przełożenie języka emocji poprzednich pokoleń na współczesne kody kultury.
W oparciu o opowiadania osób starszych z czasów wojennych i powojennych, czasu osiedlania się na Dolnym Śląsku, kiedy to nastąpił swoisty Exodus ludności polskiej i niemieckiej, oraz na podstawie baśni będących nośnikiem pamięci pokoleń odbywają się warsztaty interdyscyplinarne, spektakle, akcje artystyczne dotykające problemów współczesnych związanych z zagadnieniami tożsamości i pamięci.
Projekt realizowany we współpracy ze społecznością lokalną, instytucjami kultury, bibliotekami, szkołami
itp. placówkami promuje inicjatywy uczące współpracy, wzajemnego zrozumienia i wspólnej nauki między
pokoleniami.

WARSZTATY REPORTERSKIE dla dzieci i młodzieży/lub seniorów

Za pomocą technik wykorzystywanych w pracy dziennikarza uczestnicy warsztatu poszukują odpowiedzi na pytanie kim jestem, skąd pochodzę, kim są członkowie społeczności w której żyję, co mnie kształtuje. Poprzez szereg ćwiczeń warsztatowych uczestnicy poznają zagadnienia związane z tożsamością, przynależnością do miejsca, pamięcią. Uczestnicy tworzą własne mapy tożsamości, mapy emocjonalne miejsca, część zajęć ma charakter działań animacyjnych na rzecz społeczności lokalnej z wykorzystaniem gier miejskich w przestrzeni miasta. Podczas warsztatów zbierane są wywiady, rozmowy z mieszkańcami, powstają reportaże fotograficzne, mapy emocjonalne zaprezentowane podczas wystaw i Spotkań PajdArt. Powstają scenariusze gier ulicznych.
Warsztat służy też do zbierania opowieści z okresu przesiedleń i osiedleń, opowieści o domach utraconych i odzyskanych, o przedmiotach i historii osobistych z nimi związanych do ich dalszego przetworzenia.

WARSZTATY FOTOGRAFICZNO-FILMOWE dla dzieci i młodzieży i /lub seniorów

Podczas warsztatów fotograficznych uczestnicy poznają różnorodne techniki plastyczne i formy
ekspresji artystycznej związane z utrwalaniem obrazów, zapisywaniem wspomnień. Tematyka warsztatów dotyka przeżyć i emocji uczestników, a także związana jest z odkrywaniem pamięci miejsca, pamięci osób starszych zapisywanych przy użyciu technik cyfrowych i analogowych.
Podczas warsztatów powstają wystawy eksponowane w otwartej przestrzeni miasta, efemeryczne tablice pamięci, znaki, tropy, pocztówki nawiązujące do wspomnień osób starszych oraz przeżyć, skojarzeń osób młodych.
Celem warsztatów filmowych jest poszerzenie wyobraźni plastycznej i filmowej uczestników, a także nauka podstawowych technik animacji i zagadnień związanych z tworzeniem filmu dokumentalnego. Uczestnicy uczą się jak prostymi sposobami tworzyć własne filmy animowane, zostają oni wprowadzeni w magiczny świat ruchomej plastyki, zaznajomią się z różnymi artystami i twórcami z historii sztuki i filmu animowanego. Tematy prac oscylują wokół różnych zagadnień związanych z przestrzenią społeczną w której żyją i opowieściami o ludziach, ulicach, przedmiotach utraconych i przywiezionych. Fotografia to również doskonałe medium do wyrażania emocji, służy ona do przełożenia emocji poprzednich pokoleń związanych z utratą, niepewnością, poczuciem tymczasowości na język sztuki podczas akcji artystycznych.
Uczestnicy warsztatów poznają techniczne aspekty wykonywania fotografii, zarówno z technologią cyfrową jak i analogową, obróbką zdjęć oraz aspektami plastyczno-estetycznymi jak kompozycja kadru, przestrzeń, światło, kolor, czerń i biel w fotografii, sposób oddziaływania obrazu.
Celem warsztatów jest zapewnienie narzędzi szczególnie osobom starszym do opowiedzenia w sposób
plastyczny swojego sposobu widzenia miejsca w którym żyją, otoczenia społecznego, sposobu
postrzegania innych osób, przestrzeni.

WARSZTATY TEATRALNE dla dzieci i młodzieży praca z baśnią

Motywem przewodnim warsztatów są baśnie i mity pochodzące z różnych obszarów kulturowych związanych z kulturą polską w trakcie wieków wspólnego obcowania i przenikania, dotykających tematyki wędrówki w poszukiwaniu swojego miejsca, szczęścia, problematyki dobra i zła, biedy i inności.
Przygotowaliśmy propozycje baśni z wielu kultur, by oprócz zawartego w tekście tematu zapoznawać dzieci z rzeczywistością innych ludów i narodów – z odmiennym sposobem opowiadania, budowania metafory, odmiennymi szczegółami obyczajowymi, innym wyposażeniem domów i innymi używanymi na co dzień przedmiotami.
Zadbaliśmy jednocześnie o atrakcyjność fabuły, by dzieciom bajka się spodobała, by opowiadana w bajce historia mogła stać się wehikułem przenoszącym wartości i treści, dla których nasz projekt realizujemy.
Każdej grupie dzieci przedstawiamy kilka propozycji bajek, by wspólnie z nimi wybrać tę, która dzieci najbardziej interesuje. Teksty analizowane są pod kątem napięcia dramaturgicznego, zrozumienia motywacji bohaterów, różnych możliwości działania, co uczy empatii, rozumienia cudzych zamiarów, odmiennych wartości.
Uczestnicy warsztatów pracują nad krótkim przedstawieniem, które zaprezentowane zostanie podczas ostatniego dnia warsztatów. W tym celu własnoręcznie przygotowują , przy wykorzystaniu różnych technik artystycznych, formy przestrzenne, rekwizyty, dekoracje, kostiumy oraz scenografię. Uczestnicy poznają różne metody i techniku pracy twórczej, począwszy od ćwiczenia głosu i ciała, poprzez taniec, muzykę, teatr przedmiotu, aż po budowanie form przestrzennych i scenografii. Warsztaty obejmować będą ćwiczenia ruchowe, taniec, podstawy treningu aktorskiego, ruch sceniczny, pracę z głosem, dykcją, oddechem, ćwiczenia rytmiczne.

WARSZTATY PLASTYCZNE dla dzieci i młodzieży i /lub seniorów łącznie

W ramach zajęć plastycznych uczestnicy zapoznają się z różnymi technikami plastycznymi (rysunek,
malarstwo, grafika) i innymi eksperymentalnymi formami ekspresji artystycznej (kolaż, happening, instalacja). Warsztaty skupiają się na zabawie formą, mającą na celu rozwijanie poczucia estetyki, wrażliwości i wyobraźni. Uczestnicy poznają również z historię sztuki w sposób atrakcyjny dla nieprzygotowanego odbiorcy. W ramach warsztatu odbywają się również zajęcia z cyklu Designe z materiałów z odzysku – Recycled Art., czyli odzyskiwanie przedmiotów (recykling) i nadawanie im nowej funkcji (upcykling). Stworzą własne autorskie przedmioty użytkowe, mało i wielkoformatowe. Podczas warsztatu uczestnicy mają okazję poznać różne techniki rękodzielnictwa, zdobnictwa, dekoracji (z użyciem koralików, cekinów, kolorowych bibułek i wstążek), sami wykonają przedmioty rzemiosła artystycznego, bibeloty z wykorzystaniem różnych technik plastycznych (malowanie na szkle, wycinanie z filcu i kolorowych papierów). Ponadto będą mieli okazje do tworzenia artystycznych przedmiotów, również z materiałów z odzysku i półproduktów.
Celem warsztatów jest rozwijanie kreatywnego myślenia, wyobraźni, w tym wyobraźni przestrzennej a także twórczej postawy wobec rzeczywistości, rozwijaniu praktycznych zdolności manualnych.
Jednocześnie warsztaty są okazją do spotkania, do snucia opowieści prawdziwych lub zasłyszanych.

WARSZTATY LITERACKO- TEATRALNE dla młodzieży i/lub seniorów

Jako materiał warsztatowy do pracy teatralnej z młodzieżą wykorzystywane są opowieści dotyczące czasów wojny i okresu tuż po wojnie na ziemiach Dolnego Śląska opowieści osób starszych zebrane podczas warsztatów literackich prowadzonych przez wnioskodawcę w latach poprzednich.
Opowieści są wzajem komentowane i uzupełniane, powstają dialogi, które stają się podstawą do budowania scen teatralnych i happeningów.
Teksty analizowane są pod kątem napięcia dramaturgicznego, zrozumienia motywacji bohaterów, różnych możliwości działania, co uczy empatii, rozumienia cudzych zamiarów, odmiennych wartości. Warsztat zawiera także elementy techniki aktorskiej takie, jak dykcja, emisja głosu, etiudy aktorskie.
Zajęcia zakończą się otwartym dla publiczności czytaniem wzbogaconym o elementy teatralne. W pracy z seniorami kształcimy szczególnie umiejętność zastosowania literackiej formy opowiadania, szkicu, noweli, pamiętnika, wspomnienia, dziennika.
W miejscach, gdzie prowadzony jest projekt mieszkają głównie rodziny przeniesione po wojnie ze wschodnich obszarów dawnej Polski. Ludzie ci lub ich przodkowie przywozili ze sobą bardzo skromny dobytek. Tym większe znaczenie mają dla nich rodzinne pamiątki, które często koncentrują w sobie pamięć o historii poprzednich pokoleń. Przeważnie każdemu z takich przedmiotów towarzyszy opowieść o jego pochodzeniu, poprzednich właścicielach, o jego wielkiej wartości emocjonalnej.

MIĘDZYPOKOLENIOWE WARSZTATY TEATRALNE dla młodzieży i seniorów łącznie

Motywem przewodnim dla jednej grupy warsztatowej są baśnie i/ lub bajki zawierające uniwersalne treści dotykające tematyki wędrówki w poszukiwaniu swojego miejsca, szczęścia, problematyki dobra i zła, biedy i inności. Uczestnicy warsztatów pracują nad krótkim przedstawieniem, które zaprezentowane zostanie podczas ostatniego dnia warsztatów.
Motywem przewodnim drugiej grupy warsztatowej są opowiadania z okresu przesiedleń, osiedleń, czasu młodości osób opowiadających, przez co niosą one prawdę emocjonalną zrozumiałą dla współczesnych młodych, łatwiejszą dla nich do przełożenia na język teatralny mimo innych rekwizytów i realiów obyczajowych tamtego czasu.
W pracy nad scenariuszem wykorzystane zostały też opowieści ważne aktualnie dla uczestników warsztatów o miejscach, wydarzeniach, ludziach związanych z przestrzenią miasta, a także przedmioty i osoby związane z nimi, z ich miejscem zamieszkania.Opowieści są wzajem komentowane i uzupełniane, powstają dialogi, które stają się podstawą do budowania scen teatralnych. Prowadzący dokonuje selekcji i adaptacji opowieści i ułoży z nich zwarty scenariusz. Scenariusz ten staję się podstawą przedstawienia, w którym aktorzy opowiadają swoje osobiste historie, a całość złoży się na pewien obraz grupowy, obraz miejsca i czasu, w którym odbywa się warsztat. Obraz ten będzie odbiciem teraźniejszości, ale poprzez pamięć o „rzece czasu” odniesie się do spraw i rzeczy związanych z historią miejsca i historią osobistą uczestników.
Celem warsztatów jest zapoznanie uczestników ze wszystkimi etapami powstawania spektaklu oraz jego realizacja. W ramach warsztatów powstaje etiuda teatralna.

ARTYSTYCZNE WARSZTATY WYJAZDOWE GOŚCINIEC dla młodzieży i seniorów w Strużynach

Podczas plenerów w malowniczej wsi Strużyny prowadzone były warsztaty muzyczne, taneczne i
teatralne sztuka dialogu. Wyjazd uczestników poza miejsce zamieszkania sprzyja integracji
międzypokoleniowej, a także wpływa na proces twórczy, sprzyja skupieniu i stanowi dodatkową
motywację do dalszej pracy twórczej.
Warsztaty teatralne skupione były wokół pracy z ciałem. Sztuka dialogu to warsztat niewerbalnych technik porozumienia, to próba odnalezienia najprostszych i najgłębszych sposobów rozmawiania poprzez proste gesty i brzmienia głosu, a także przez dotyk. Praca ta zmierza do przebicia się przez warstwę standardowych zachowań wytworzonych przez rutynę. Wzmacnia świadomość własnego działania, obserwację działającego partnera i reagowanie na wzajemne impulsy. Zajęcia obejmowały trening fizyczny, ćwiczenia świadomości ciała, trening głosowy, improwizacje ruchowe i głosowe.
Warsztaty nauki gry na bębnach to wspaniała przygoda z afrykańskimi rytmami. Dzięki naszym zajęciom uczestnicy poznali technikę gry na bębnach djembe i dundun oraz tradycyjne rytmy z Afryki Zachodniej z Gwinei, Mali, Senegalu i Burkina Faso, stanowiących esencję tamtejszej kultury muzycznej.
Taniec afrykański jest niezwykle energiczną i żywiołową formą ekspresji, wyraża radość życia i afirmację świata. Wyzwala w nas radość, spontaniczność, pozwala odprężyć się i wyrazić siebie. Praca warsztatowa zakończyła się koncertem.
Odbiorcami działań byli członkowie społeczności lokalnej, mieszkańcy okolicznych miejscowości, turyści.

SPOTKANIA TEATRU NARRACJI -sztuka opowiadania Cykliczna akcja artystyczna – dla dzieci, młodzieży, dorosłych oraz osób starszych.

Z artystów i animatorów biorących udział w projekcie tworzony jest zespół opowiadaczy historii, które po odpowiednim przygotowaniu, prezentowane będą przed „właścicielami” tych historii i zaproszonymi gośćmi.
Zespół Teatru Narracji tworzy dwóch aktorów i muzyk. Akcja artystyczna poprzedzona jest zbieraniem opowieści o miejscu i ludziach którzy się tam osiedlali zaraz po wojnie. Podczas bezpośredniego spotkania zostaną spisane historie, następnie utworzony z nich zostanie materiał dla opowiadacza.

PRACA NAD SPEKTAKLAMI O TEMATYCE TOŻSAMOŚCIOWEJ I ICH POKAZY POŁĄCZONE Z DYSKUSJĄ dla młodzieży, dorosłych oraz osób starszych

Powstaną dwa monodramy oparte na autentycznych wspomnieniach mieszkańców Dolnego Śląska z
czasów końca II wojny światowej i osiedlania się nowej ludności po zakończeniu wojny.
Pierwszy spektakl powstanie na podstawie zebranych wspomnień Niemców, którzy po 1945 roku pozostali w Polsce i żyją na Dolnym Śląsku do dziś. Opowiemy historię przesiedleń widzianą oczami Niemców, którzy w różny sposób stykali się z napływającym żywiołem polskim.
Drugi monodram oparty będzie na wspomnieniach Polaków osiedlających się po wojnie na Dolnym Śląsku, ze szczególnym uwzględnieniem wspomnień Wojciecha Szczeciniaka spisanych przez jego wnuka, Łukasza Kazka w książce „Faszystowska mać”.

Realizacja projektu:

Nad Rzeką Czasu

 

Projekt Nad Rzeką czasu jest dofinansowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego